બિકાનેરની ભૂમિ ઇતિહાસ પૂર્વકાળથી વસવાટ માટે ઉપયોગમાં લેવાતી હતી. અહીં પહેલાં ચૌહાણ, ભાટી રાજપૂત અને રાઠોડ જાતિના લોકોએ વસવાટ કર્યો હતો. આ પ્રદેશ ‘જાંગલ દેશ’ તરીકે ઓળખાતું અને તેમાં છૂટાછવાયા નગરો અને ગઢ હતાં. (Credit: – Wikipedia)
1 / 8
15મી સદીમાં, રાવ બિકા એ અહીં પોતાનું રાજ્ય સ્થાપ્યું. તેમણે ભાટી રાજપૂત અને ચૌહાણ શાસકોને પરાજય આપીને પોતાના રાજકીય પ્રભાવ વિસ્તાર્યો. “બીકાનેર કિલ્લો” 1593માં રાજા રાયસિંહ દ્વારા બનાવવામાં આવ્યો, જે શહેરની રક્ષાનું મુખ્ય કેન્દ્ર બન્યું. (Credit: – Wikipedia)
2 / 8
બિકાનેર શહેરનું નામ તેના સ્થાપક રાવ બિકા (રાઠોડ વંશ) ના નામ પરથી પડ્યું. ઇ.સ 1488માં, રાવ બિકાએ જેાધપુરના રાઠોડ સામ્રાજ્યથી અલગ થઈને એક સ્વતંત્ર રાજ્ય સ્થાપવાની ઈચ્છા વ્યક્ત કરી. તેમણે થાર રણ વિસ્તારમાં આવેલા ‘જાંગલદેશ’ નામના ક્ષેત્રમાં એક નવું નગર વસાવ્યું. સમય જતાં, આ નગર “બિકા” (રાવ બીકાનું નામ) અને “નેર” (નગર) ના સમૂહરૂપે “બિકાનેર” તરીકે ઓળખાવાયું. (Credit: – Canva)
3 / 8
મુગલ કાળમાં, બિકાનેરના રાજાઓએ મુગલો સાથે સારા સંબંધો સ્થાપ્યા, જેના કારણે તેમને સૈન્ય અને વહીવટમાં મહત્વપૂર્ણ સ્થાન મળ્યું.18મી અને 19મી સદીમાં, મારવાડ અને મેવાડ જેવા રાજ્યોની સાથે બિકાનેરનું મહત્વ પણ વધ્યું. (Credit: – Wikipedia)
4 / 8
19મી સદીમાં, બિકાનેર બ્રિટિશ પ્રોટેક્ટોરેટ બન્યું. મહારાજા ગંગાસિંહ (1887-1943) ના શાસનકાળ દરમિયાન, શહેરમાં આધુનિકીકરણ થયું. તેઓએ ગંગા કેનાલ બનાવડાવી, જેના કારણે આ શુષ્ક પ્રદેશ કૃષિ માટે અનુકૂળ બન્યો. રેલવે અને અન્ય પાયાના વિકાસથી શહેરનો વેપાર વધ્યો. (Credit: – Canva)
5 / 8
1947માં ભારત સ્વતંત્ર થયા બાદ, બિકાનેર રાજ્યનો ભંગાર કરવામાં આવ્યો અને તે રાજસ્થાન રાજ્યનો હિસ્સો બન્યું. આજે, બિકાનેર તેની રાજપૂત સંસ્કૃતિ, ભવ્ય હવેલીઓ, કિલ્લો, અને પ્રખ્યાત ભુજિયા અને મીઠાઈઓ માટે જાણીતું છે. (Credit: – Canva)
6 / 8
વર્તમાન સમયમાં, બિકાનેર તેની સ્થાપત્ય કલા, મઠ-મંદિરો, મહેલો અને સ્થાનિક વાનગીઓ માટે પ્રખ્યાત છે. શહેરના ભુજિયા સેવ અને મીઠાઈઓ તો સમગ્ર વિશ્વમાં લોકપ્રિય છે. તદુપરાંત બિકાનેરનું રણપ્રદેશ અને તેની ઉષ્ટપાલન પરંપરા શહેરને એક અનન્ય ઓળખ આપે છે. (Credit: – Canva)
7 / 8
આ માહિતી વિવિધ ઐતિહાસિક તથ્યો અને સંશોધનો પર આધારિત છે. વિગતવાર માહિતી માટે, ઇતિહાસના પ્રમાણભૂત ગ્રંથો અને સંશોધનોનો અભ્યાસ કરવો ઉચિત રહેશે. (Credit: – Canva)
8 / 8
Tv9 ગુજરાતી પર શહેર, અટક પાછળના ઈતિહાસની જાણકારી નિયમિત પ્રકાશિત કરવામાં આવે છે. તો તમારે પણ ઈતિહાસના વધુ સમાચાર વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો.
